پر کاری تیروئید و حاملگی

در حدود ۱/۰% موارد حاملگی ها همراه با پرکاری تیروئید است و عامل ۸۰ تا ۹۰% موارد آنها را بیماری گريوز و بقیه را ندولهاي سمی تیروئید و تیروئیديت تشکیل می دهد.

بیماری گريوز در حاملگی

بیماری گريوز ممکن است قبل و یا در زمان حاملگی بروز کند. بطور کلی بیماری گريوز در نیمه اول حاملگی تشدید و در نیمه دوم تخفیف می یابد و لذا در طول مدت حاملگی لازم است مقدار داروی تجویزی تنظیم گردد. به همین دلیل توصیه می شود تستهای تیروئید ( T4 یا FT4 ) هر ماه کنترل شود.

اثرات پرکاری تیروئید بر حاملگی و جنین

اگر در دوران حاملگی پرکاری تیروئید درمان نشود نیمی از افراد دچار سقط خودبخودی و زایمان زودرس می شوند که در صورت درمان این مقدار به کمتر از ۱۰% خواهد رسید. علاوه بر این، ۶۰% مادرانی که تحت درمان قرار نمی گیرند، دچار نارسایی احتمالی قلب خواهند شد.

چه دارویی در درمان پرکاری تیروئید در حاملگی مناسب است؟

در کل، پروپيل تيواوراسيل (PTU) داروی ضد تیروئید ارجح برای درمان بیماری گريوز در دوران حاملگی است، اما در صورت صلاحدید پزشک ممکن است بجای آن از متي مازول و یا کاربی مازول استفاده شود (خصوصا در نيمه دوم حاملگی به بعد).

پرکاری تیروئید و درمان آن بر روی جنین چه اثراتی خواهد داشت؟

در اکثر موارد نوزاد به دنیا آمده و فعالیت تیروئیدش طبیعی بوده و مشکلی بوجود نمی آید، اما برحسب میزان و روش کنترل بیماری مادر ۱۰ تا ۵۰% نوزادان ممکن است با کم کاری یا پرکاری تیروئید بدنیا بیایند (در هر دو حالت ممکن است اندازه تیروئید طبیعی یا بزرگ شده باشد). به همین دلیل، باید در طول دوران بارداری آزمایشات تیروئید بطور مرتب انجام شوند و پس از تولد، نوزاد تحت بررسی تستهای تیروئید قرار گیرید تا در صورت لزوم درمان مناسب صورت گیرد (برای به حداقل رسیدن اثرات جنینی توصیه می شود مقدار T4 مادر در محدوده ی ۱۴-۱۲ و یا FT4 در محدوده ی 1.8-2 ng/lit نگهداشته شود).

تیروئیديت پس از زایمان

بین ۲ تا ۲۰% (در ایران ۱۱%) زنان پس از زایمان (یا متعاقب سقط پس از هفته پنجم حاملگی) دچار التهاب تیروئید می شوند که به آن تیروئیديت پس از زایمان (Postpartum Thyroiditis) گفته می شود. این بیماری در طی ۶ تا ۱۲ ماه اول پس از زایمان رخ داده و ممکن است به صورت پرکاری یا کم کاری تیروئید (و یا بدنبال یکدیگر) تظاهر کند که مرحله ی پرکاری معمولا بمدت ۱ تا ۲ ماه و مرحله ی کم کاری تیروئید ۲ تا ۶ ماه تداوم می یابد ولی ۲۰ تا ۳۰% افراد در طی ۲ تا ۱۰ سال بعد دچار کم کاری پایدار تیروئید خواهند شد. حدود ۷۰% زنانی که یکبار دچار این بیماری می شوند، در حاملگی بعدی (پس از زایمان) نیز مجددا دچار آن می شوند.

برخلاف حالت معمول کم کاری دو پرکاری تیروئید، علایم و نشانه های تیروئیديت پس از زایمان بیشتر به صورت ضعف و خستگی، تغییرات خلق و خو (افسردگی)، بی میلی و بی رغبتی، تپش قلب، گواتر خفیف و کاهش تمرکز و حافظه تظاهر می کند.

تشخیص بیماری با تستهای تیروئید داده شده و برحسب اینکه کدام مرحله ی بیماری وجود داشته باشد، با پروپرانولول یا تيروکسين درمان می‌شود.