سنگ کلیه چیست ؟ و علت آن
سنگهای کلیه رسوبات سختی هستند که اغلب به علت بالا رفتن غلظت املاح و نمک در ادرار به وجود میآیند. ایجاد این سنگها علل متنوعی دارد و ممکن است در هر جای دستگاه ادراری از کلیه تا مثانه دیده شوند. اگرچه حرکت سنگهای کلیوی دردناک است، اما در صورت تشخیص بهموقع، باعث آسیب دائمی به بدن نمیشود. اگر کسی در معرض خطر تولید سنگهای کلیوی باشد، پزشک متخصص اورولوژی میتواند راههایی را برای پیشگیری از سنگ کلیه به او توصیه کند.
سنگ کلیه چگونه به وجود می اید ؟
سنگ کلیه از اتصال مواد معدنی، اسیدها و نمکها در داخل کلیه بهوجود میآید. این سنگها در کلیه قرار دارند و میتوانند گاهی اوقات موجب انسداد دستگاه ادراری شوند و درد و فشار زیادی در هنگام ادرار ایجاد کنند. سنگ کلیه زمانی بروز میکند که ادرارتان محتوی مقادیر زیاد موادی باشد که خاصیت متبلور شدن دارند. اگر در این زمان سطح موادی که توانایی شکستن بلورها را دارند، خیلی کم باشد و بدنتان نتواند مواد معدنی را دفع کند، محیط برای تشکیل سنگ کلیه فراهم میشود. این نوشته را بخوانید تا ببینید که علت تشکیل سنگ کلیه دقیقا چیست تا بتوانید از تشکیل سنگ کلیه جلوگیری کنید.
علائم سنگ کلیه
سنگ کلیه در ابتدا ممکن است علائمی ایجاد نکند، تا اینکه سنگ در کلیه شما حرکت کند. در این مرحله، ممکن است این علائم و نشانه ها را تجربه کنید:
درد شدید در اطرف و پشت دنده
دردی که به پایین شکم و کشاله ران منتشر می شود
درد در ادرار کردن
قرمز یا قهوه ای بودن ادرار
ادرار بدبو
تهوع و استفراغ
نیاز به ادرار کردن مداوم
ادرار بیش از حد معمول
تب و لرز در صورت وجود عفونت
ادرار کردن به مقدار کم
به علت اینکه سنگ کلیه از طریق دستگاه ادراری شما حرکت می کند، درد ناشی از سنگ کلیه ممکن است تغییر کند. به عنوان مثال، تغییر مکان درد از مکانی به مکان دیگر یا افزایش شدت درد.
دفع سنگ کلیه بدون درد
بخش اعظمی از سنگ های کلیوی به خودی خود و بدون اقدام خاصی از بدن دفع می شود که گاه بسیار دردناک است، ولی در صورت بزرگ بودن، روش های دارویی یا جراحی برای خروج آنها مورد استفاده قرار می گیرد. اغلب برای تسکین درد در این بیماران، پزشکان داروهای ضدالتهابی غیراستروئیدی از قبیل آسپرین و ایبوپروفن تجویز می کنند و در صورت لزوم و صلاح پزشک، داروهای قوی تری مورد استفاده قرار می گیرد. برخی درمان های پزشکی شامل تجویز داروهایی است که بتواند سنگ کلیه را از بدن دفع کند. داروهایی از قبیل مسدودکننده های آلفایی، دیواره های حالب را آرام کرده و با اتساع مسیرهای عبوری، باعث خروج راحت سنگ ها می شود. داروها نیز بیشتر مانع شکل گیری سنگ می شوند.
چرا سنگ کلیه دفع نمی شود؟
سنگ های کلیه در اثر تجمع مواد معدنی حاصل می شود .
سنگ کلیه از روشهای درمانی کوچکترین سنگ ها که معمولا کمتر از ۵ یا ۶ میلی متر هستند .
دفع سنگ کلیه چند روز تا چند هفته طول میکشد.
در صورت اتمام درد سنگ کلیه باید به پزشک مراجعه کرده برای اینکه سنگ کلیه شما زودتر دفع شود باید نوشیدن آب خورد.
اب روش خوبی برای باز شدن راه سنگ و دفع سنگ کلیه است.
نوشیدن بیشتر از یک لیتر آب در ساعت توصیه نمی شود.
مواردی که باید مراقب بود
حتی اگر در وضعیت سلامتی خوبی قرار داشته باشید، ممکن است عوامل دیگری باعث رشد سنگ کلیه شوند. یکی از اولین مواردی که باید به آن توجه کرد آب است.
سایر مواردی که باید در نظر داشت عبارتند از:
نوشابه: این نوشیدنی سرشار از فسفات است که ممکن است منجر به سنگ کلیه شود (قند موجود در آن کمکی نمیکند).
اگزالات: ترکیبات آلی موجود در برخی مواد غذایی -از جمله گیاهان سالم مانند اسفناج و سیب زمینی شیرین- میباشد. با این حال، اگزالات به راحتی به برخی مواد معدنی از جمله کلسیم متصل میشود.
نمک و سدیم: اگر رژیم غذایی سرشار از سدیم داشته باشید، احتمال وجود کلسیم بیشتر در ادرار افزایش مییابد.
انواع سنگ کلیه
بطور کلی انواع سنگ های کلیه به دسته های زیر تقسیم بندی می شوند. اما برای ارائه ی مطالب بیشتر در پایین این موارد هر کدام را توضیح دادیم.
سنگهای اسیداوریکی: با کم خوردن پروتئین های حیوانی شانس ابتلا به سنگ اسید اوریکی کاهش می یابد.
سنگ های فسفات کلسیم: کم خوردن نمک ، پروتئین، کلسیم باعث کاهش شانس سنگ سازی می شود.
سنگ های اگزالات کلسیم: خوردن کمتر نمک، پروتئین؛ اگزالات باعث کاهش سنگ فوق می شود.
سنگ های استروویتی
سنگ های سیستئینی
عوامل موثر در تشکیل سنگ کلیه
بزرگ ترین عامل خطرناک که باعث تشکیل سنگ کلیه می شود این است که روزانه کم تر از 1 لیتر ادرار کنید. به همین دلیل، سنگ کلیه در نوزادان نارس که مشکل کلیه دارند شایع است. با این حال، احتمال بروز سنگ کلیه در افراد بین سنین 20 تا 50 سال بالاتر است.
عوامل مختلفی باعث افزایش خطر ابتلا به سنگ کلیه می شود. سفیدپوستان در ایالت متحده بیشتر از سیاهپوستان در معرض ابتلا به سنگ کلیه قرار دارند.