پلاکت خون چیست ؟
پلاکت خون سلول هایی هستند که درخون ما وجود دارند و زمانیکه تشخیص می دهند، جایی از رگ های خونی آسیب دیده، به هم می پیچند، تا جلوی خونریزی را بگیرند. به بیان بهتر زمانیکه جایی از بدن شما زخم می شود، پلاکت ها به قسمت آسیب دیده زخم می چسبند و باعث بوجود آمدن لخته خون می شوند و این عمل پلاکت ها منجر به بند آمدن خونریزی می شود.
پلاکت خون باید چند باشد ؟
مقادیر طبیعی : پلاکت بین ۱۵۰ هزار تا ۴۰۰ هزار در هر میلیمترمکعب خون برای بزرگسالان طبیعی است. در نوزادان این مقدار کمی بیشتر است.
تعدا پلاکت نرمال در خون می بایست بین ۱۵۰۰۰۰تا ۴۰۰۰۰۰ در هر میکرومیلیلیتر باشد.
پلاکت خون پایین نشانه چیست ؟
پلاکتها در لخته شدن و خونریزی نقش مهمی دارند. آنها در مغز استخوان مشابه سلولهای دیگر خون ساخته میشوند و از مگاکاریوسیتها که سلولهای در مغز استخوان هستند، سرچشمه میگیرند. قطعات این مگاکاریوسیتها پلاکتهایی هستند که در جریان خون آزاد میشوند. پلاکتهای در گردش، حدود دو سوم پلاکتهای آزاد شده از مغز استخوان را تشکیل میدهند. یک سوم دیگر به طور معمول در طحال ذخیره میشوند.
پلاکت خون اگر بالا باشد چه میشود ؟
بیماری ترومبوسیتوز یا پلاکت خون بالا، عارضهای است که در آن تولید پلاکتهای خون بیش از حد عادی است. پلاکتها یکی از اجزای سلولِ خون هستند که در مغز استخوان به همراه سایر سلولهای خونی ساخته میشوند.
پلاکتها با عبور از رگها به هم میچسبند که به آن لخته شدن خون گفته میشود. لخته شدن، از اساسیترین اقداماتی است که بدن برای جلوگیری از خونریزی در رگهای آسیب دیده انجام میدهد. به پلاکت، ترومبوسیت نیز گفته میشود و به همین ترتیب به لخته خون نیز «ترومبوز» گفته میشود.
پلاکت خون اگر چند باشد خطرنا ک است ؟
پلاکت زیر ۵۰ هزار یا بیشتر از یک میلیون غیر طبیعی است و نیازمند توجه خاص است.
آزمایش پلاکت جهت اندازه گیری تعداد سلول های پلاکتی انجام می گیرد. کاهش و یا افزایش این سلول ها موجب اختلال در بدن می شود. برای بررسی تعداد پلاکت دو روش وجود دارد:
• آزمایش شمارش کامل گلبول های خونی یا CBC
• لام خون محیطی گرم
آزمایش پلاکت پایین ممکن است در اثر عوامل مختلفی اتفاق بیافتد. به کاهش این سلول ها در آزمایش پلاکت ترومبوسیتوپنی گفته می شود. ترومبوسیتوپنی گاهی ممکن است خفیف و بدون علامت باشد. در ادامه به علل کاهش پلاکت اشاره می شود
پلاکت خون در کودکان :
غالباً کودکان پس از ابتلا به عفونتهای ویروسی دچار کمبود پلاکت خون میشوند و معمولاً بدون درمان به طور کامل بهبود مییابند. اگر کودکان علائم خونریزی نداشته باشند و تعداد پلاکت خون آنها خیلی پایین نباشد احتمالاً نیازی به درمان نخواهند داشت. در برخی موارد تعداد پلاکتهای خون ممکن است به اندازهای پایین باشد که باعث خونریزیهای داخلی شود.
پلاکت خون در زنان بارداری :
بدن شما به طور طبیعی در صورت عدم استفاده از پلاکت ها, آنها را از بین می برد و با موارد جدید جایگزین می کند. در بارداری، این روند سرعت می یابد. نتیجه این است که پلاکت های کمتر اما جوان تر و بزرگتر در خون دارید.
اگر تعداد پلاکت ها به زیر 100 میلیون در هر میلیلیتر از خون کاهش یابد باید آزمایشهای بیشتری انجام دهید. پزشک این مرحله را به عنوان ترومبوسیتوپنی حاملگی متوسط طبقه بندی می کند. ترومبوسیتوپنی شدید وقتی تشخیص داده می شود که تعداد پلاکتها کمتر از 50 میلیون در هر میلی لیتر از خون باشد.
علاعم کاهش پلاکت خون
تغییر رنگ پوست به قرمز، بنفش یا کبودی
یک بثورات با نقاط کوچک قرمز یا بنفش
خونریزی بینی
خونریزی لثه
خونریزی از زخمهایی که برای مدت طولانی ادامه مییابد یا متوقف نمیشود
خونریزی شدید قاعدگی
خونریزی از رکتوم
وجود خون در مدفوع
وجود خون در ادرار
چه غذا هایی پلاکت های ذخون را پایین می اورد :
با توجه به اینکه در شرایط افت پلاکت فرد مستعد خونریزی است مصرف مواد غذایی که باعث افزایش احتمال خونریزی می شوند باید محدود شود . این مواد غذایی عبارتند از :
سیر
پیاز
مواد غذایی حاوی امگا ۳ مثل انواع مغزهای گیاهی ، ماهی و آبزیان و …
جینسینگ و مکمل های آن
زغال اخته
زنجبیل
گوجه فرنگی
انگور قرمز یا بنفش
پلاکت خون چگونه بالا میرود :
رژیم غذایی در این مورد که پلاکت خون باید چند باشد، نقش تعیین کنندهای بازی میکند. آشنایی با این مطلب که برای افزایش پلاکت خون چه بخوریم و چه میوه هایی برای افزایش فشار خون مفید است، برای درمان این بیماری ضروری است. راهکارهایی مانند استفاده از آمپول پلاکت خون یا قرص افزایش پلاکت خون اغلب در موارد شدید بیماری توصیه میشود و در وهله اول، راهکارهای طبیعی افزایش پلاکت خون ارجحیت دارند.
قرص افزایش پلاکت خون
درمان می تواند از تغییر دارو های مصرفی تا رفع یک بیماری زمینه ای را شامل شود. درمان ITP می توند شامل مصرف دارو ها و قرص های سرکوب کننده سیستم ایمنی شود. از جمله قرص افزایش پلاکت خون، می توان به داروی کورتیکوستروئیدی به نام پردنیزولون اشاره کرد.